Een ambtenaar die wordt vervolgd, loopt het risico dat hij om die reden wordt ontslagen ondanks dat de strafrechter hem heeft vrijgesproken. Een burger die van ... » 

Een ambtenaar die wordt vervolgd, loopt het risico dat hij om die reden wordt ontslagen ondanks dat de strafrechter hem heeft vrijgesproken. Een burger die van het college van burgemeester en wethouders een omgevingsvergunning heeft gekregen voor het bouwen van een schuur, kan ermee worden geconfronteerd dat hij van die vergunning toch geen gebruik kan maken zonder onrechtmatig te handelen ten opzichte van zijn buurman. Aan een rechtzoekende is dit lastig uit te leggen. Maar hoe gaat een rechter om met een uitspraak van een collega-rechter en welke betekenis hecht hij daaraan?

Nederland kent op het hoogste niveau vijf rechterlijke instanties. Daarnaast spelen arresten van het Hof van Justitie en het EHRM een grote rol. Tussen deze instanties bestaat geen formele hiërarchische relatie. Ondanks dat deze instanties beschikken over een als exclusief bedoelde, absolute competentie, komt het regelmatig voor dat een geschil raakvlakken heeft met rechtsgebieden die tot verschillende competenties behoren of dat meerdere hoogste rechterlijke instanties zich bevoegd achten en rechtsmacht delen. In dit proefschrift wordt de verhouding tussen de hoogste rechterlijke instanties besproken waarbij een bestuursrechter betrokken is. Hoe komt het dat meerdere rechterlijke instanties bevoegd zijn hetzelfde geschil te beoordelen en wat zou een rechter met uitspraken van andere rechters moeten doen? Komen deze instanties tot dezelfde oordelen over de verbindendheid en interpretatie van een algemeen verbindend voorschrift en de vaststelling van feiten? Welke uitgangspunten hanteren zij daarbij en leiden deze ook tot het ontstaan van rechtseenheid? Of zijn er verschillen en zijn institutionele wijzigingen in het stelsel vereist om tot rechtseenheid te komen?
«