~~Een volle levensvlucht; res gestae. Tom J. A. Reijers, 2015, 347 bladzijden. GigaBoek, ISBN-nummer 978-908548392-2, €25 (+ €4,00 verzendkosten via tjareijers@hetnet.nl)
 S.v.p. overmaken naar: NL 11 ABNA 0593143043 t.n.v. T. J. A. Reijers o.v.v. ‘Boek’
bespreking door
Wim van den Bosch

Het vlot geschreven Een volle levensvlucht lijkt niet zozeer een ‘sleutelroman’ met autobiografische aspecten”, maar eerder een autobiografie met geleende aanvullingen. De rode draad is het met wisselend succes van generatie op generatie doorgeven van levenswaarden in een veranderende maatschappij en in verschillende landen. De auteur heeft zijn boek op boeiende wijze gelardeerd met gebeurtenissen in de samenleving en kleurrijke beschrijvingen van de landen waar hij gewerkt en veel gereisd heeft.

De eerste 134 bladzijden lezen dan ook als De eeuw van mijn vader. De vader van Anton de Roodt, de hoofdpersoon, werkte bij de OGEM en werd tijdens zijn loopbaan vele malen overgeplaatst, zowel in Nederland als in Indonesië. Ondanks de inzet van hun ouders raakten hun zes kinderen toch ontworteld en maakten moeilijk vrienden en vriendinnen. Omdat Anton op de 16 door hem bezochte scholen twee keer was blijven zitten, moest hij in militaire dienst voordat hij kon gaan studeren. Hij opteert voor Suriname. Hij ambieert zelfs geen onderofficierschap en moet onder meer als soldaat-‘passenteller’ bijhouden hoe diep de patrouille in het oerwoud was doorgedrongen. Gemotiveerd door de hier beleefde avonturen en zijn belangstelling voor aardrijkskunde, geschiedenis en natuurkunde besluit Anton in Leiden Geologie te gaan studeren - een keus waarvan hij nooit spijt zal krijgen; integendeel. Vertraagd door zittenblijven en militaire dienst, neemt hij niet deel aan het traditionele studentenleven, maar hij geniet van zijn met veel excursies en veldwerk doorspekte studie. Zijn karteringsgebied in het Cantabrisch Gebergte in Noord-Spanje is bijna hemels. Om zijn beperkte toelage te kunnen aanvullen, werkt hij met veel plezier als reisleider, vooral in Catalonië. Hij raakt daar verliefd op een Nederlandse verpleegster. De gelovige katholieke Anton en de remonstrantse Marie trouwen kort voor zijn afstuderen. Kort voor zijn dertigste verjaardag, in 1972, zet dr. Anton De Roodt zijn handtekening op de muur van het Zweetkamertje. De wereld lijkt voor hem open te liggen.

Omdat in Nederland buiten de universiteiten voor geologen nauwelijks emplooi was, overwoog Anton - evenals vele studiegenoten - om te emigreren. Marie zag dat echter niet zitten. Hij werd door de ‘Batavier’ benaderd en uitgenodigd om bij dit prestigieuze bedrijf in dienst te treden. Dat kon hij niet weigeren. Over zijn belevenissen bij deze maatschappij handelt het grootste deel van de rest van het boek. Anton werd naar Londen overgeplaatst, hoewel Marie daar niet veel zin in had, en met hun baby gingen ze in Little Bookham wonen. Op de Noordzee waren toen net de eerste enorme olievelden ontdekt. Kort na aankomst kreeg Anton te horen dat hij op een twee weken op/een week af-schema een jaar lang vanuit Aberdeen als putgeoloog op de Noordzee moest werken. Marie besloot die tijd in Nederland door te brengen. Zij keerde terug nadat Anton meer tijd op het Londense hoofdkantoor begon door te brengen. Toch kon zij in Bookham niet aarden. Anton vroeg en kreeg na drie jaar overplaatsing naar het researchlaboratorium in Rijswijk. Daarvandaan werd hij voor langere perioden ‘uitgeleend’ aan werkmaatschappijen in Venezuela en Canada en Marie en hun drie kinderen zaten veel alleen. Thuis werkte Anton veel aan geologische publicaties. Nadat Marie een overplaatsing naar Venezuela had geweigerd, eindigde het toch al verslechterde huwelijk uiteindelijk in een langdurige betwistte scheiding, waaronder ook de kinderen te lijden hadden en mogelijk psychische gevolgen overhielden.

Anton zette intussen zijn loopbaan bij de ‘Batavier’ voort, vooral in Rijswijk, Assen en twee maal in Nigeria, met korte intermezzo’s in Londen en Den Haag. Hij combineerde zijn liefde voor de geologie, zijn educatieve gaven die hij als reisleider had ontwikkeld en zijn reislust door zich vooral te specialiseren in research, het geven van cursussen en het organiseren van excursies. Hij publiceerde veel. Van een carrière was echter geen sprake, eerder van een loopbaan, zoals hij dat zelf uitdrukte. Tijdens zijn werk in Assen leerde Anton een Drentse vrouw kennen, Lucy, met wie hij in 1992 in het huwelijk trad en met wie hij zijn tweede verblijf in Nigeria deelde. Zij hielden zich enigszins buiten de door hen als oppervlakkig beschouwde sociale activiteiten in het roddelcircuit in de compound van de ‘Batavier’; wel zagen ze veel van het land en de omringende landen.

Nadat voor het eerst een ‘boekhouder’ tot algemeen directeur van de ‘Batavier’ was benoemd, zette de al wat eerder ingetreden verslechtering van de sfeer binnen de aanvankelijk zo hechte ‘Batavieren’-familie door. Binnen nieuwe en intussen al weer grotendeels achterhaalde nieuwe managementconcepten vonden grote reorganisaties plaats, waaraan begin 1999 uiteindelijk ook Anton ten prooi viel. Hij kreeg vervroegd pensioen. Hij publiceert nog steeds, geeft cursussen, leidt excursies en schrijft boekbesprekingen, zowel voor vakgenoten als voor een breder publiek. Daarin combineert hij zijn geologische kennis met zijn tijdens zijn vele reizen opgedane interesse voor onder andere de ‘grote’ geschiedenis, archeologie, prehistorie en milieu. Kortom: hij geeft met veel plezier de kennis door die hij tijdens zijn leven verzameld heeft. Helaas is dat qua levenservaring aan zijn kinderen slechts gedeeltelijk gelukt.

Tom Reijers heeft een opmerkelijk open boek geschreven. Het zal de meeste lezers, geologen en niet geologen erg aanspreken. Zeer lezenswaard.