In de tweede helft van de achttiende eeuw speelde zich in ons land de zogenaamde 'Socratische oorlog' af, een fel debat dat ontstond naar aanleiding van de vraa... » 

In de tweede helft van de achttiende eeuw speelde zich in ons land de zogenaamde 'Socratische oorlog' af, een fel debat dat ontstond naar aanleiding van de vraag of deugdzame niet-christenen in de hemel konden komen. Deze kwestie werd actueel door de roman Bélisaire (1767) van de hand van Voltaire's goede vriend Jean-Fraçois Marmontel. Daarin wordt een beeld geschetst van het hemelse hof met enkele heidense Romeinse keizers als medebewoners. In het debat kwam als snel de figuur van de Griekse filosoof Socrates centraal te staan, vandaar de benaming van deze 'oorlog'. Terwijl sommigen Socrates in de hemel waanden, meenden anderen dat dit volstrekt onmogelijk was gezien zijn niet bepaald deugdzame (want homoseksuele) levenswijze. In feite kwam de hele kwestie neer op de vraag of men zonder christelijke openbaring zalig kon worden. Bij deze polemiek voegde zich spoedig een andere: die over de status van de bevoorrechte gereformeerde kerk in de Republiek. Het waren met name remonstranten, lutheranen, doopsgez «