Nederland als kruisridder tegen het onrecht in de wereld. Het is een beeld dat reeds in de negentiende eeuw door politici en volkenrechtsgeleerden in het leven ... » 

Nederland als kruisridder tegen het onrecht in de wereld. Het is een beeld dat reeds in de negentiende eeuw door politici en volkenrechtsgeleerden in het leven werd geroepen en sindsdien nooit meer is vervaagd. Toch zou het tot de jaren zeventig van deze eeuw duren voordat de regering, met name het progressieve kabinet-Den Uyl (1973-1977), op het terrein van de mensenrechten een actief beleid ging voeren. Tijdens dit kabinet werd voor het eerst een aantal beleidsprincipes op papier gezet over de mensenrechten als onderdeel van de buitenlandse politiek. In de daaropvolgende kabinetsperiode-Van Agt werden deze principes verder uitgewerkt en gebundeld in de nota 'De rechten van de mens in het buitenlands beleid'. Dat hieruit niet automatisch geconcludeerd mag worden dat de bevordering van de mensenrechten voor de regering ook steeds meer een doel op zich werd, laat Peter Malcontent duidelijk zien. In zijn boek beschrijft Malcontent de opkomst van het thema mensenrechten in het Nederlandse buitenlands beleid «