Het valse gewicht

Anselm Eibenschtz verlaat na twaalf jaar plichtsgetrouwe dienst het leger en neemt als ijkmeester zijn intrek in een stadje aan de OostenrijksRussische grens va... » 

Anselm Eibenschtz verlaat na twaalf jaar plichtsgetrouwe dienst het leger en neemt als ijkmeester zijn intrek in een stadje aan de OostenrijksRussische grens van de Habsburgse monarchie. Met zijn diepgewortelde ontzag voor de wet en zijn eenvoudige soldatenmoraal bereidt Eibenschtz zich voor om de wet na te leven en de orde te handhaven. Maar het grensgebied waarin hij zich bevindt is een duistere giftige omgeving waar de wetten van de staat niet lijken te gelden. Geen gunstig klimaat dus voor een ijkmeester en al helemaal niet voor Eibenschtz die omdat hij niet langer kan denken en handelen zoals hij gewend is langzamerhand net zon duistere figuur wordt als alle ander mensen om hem heen. Met het sprookje van de eerzame soldaat die tot nietsnut verwordt en ten slotte roemloos ten onder gaat bekritiseert Joseph Roth nop onnavolgbare wijze de morele structuren van het Habsburgse rijk rond de eeuwwisseling. «