Hoewel ik de leeftijd van Karl dichter nader, kan ik mij volledig inleven in het groeiproces dat Benjamin Schilling doormaakt aan de vooravond van zijn volwassenheid op de leeftijd van bijna zeventien jaar.

Na de dood van zijn vader is Ben op vijftienjarige leeftijd door zijn moeder gedropt bij grootvader Karl, van vaders kant. Voor de vorm als leerling-tuinder, maar voor Ben lijkt het gedrag van moeder Betty meer op een weggeefactie, opdat zij zich zonder al te veel hartzeer aan haar artistieke aspiraties als jazz zangeres kan overgeven.
Ben haat zijn leven met terugkerende regelmaat en zijn benadering van het tuindersvak grenst aan onverschilligheid.

“Ik kan een bosanjer van een rotsanjer onderscheiden en even goed omgaan met een veldhak als met een cultivator. Wat ik hier niet heb geleerd, is hoe de wereld daarbuiten functioneert en hoe een naakt meisje voelt.” Blz.10

Met een vleug cynisme, op uitgekiende wijze aangevuld met een dosis droge humor, schets Rolf Lappert een sfeer van gelatenheid die als een benauwende mist hangt over het bestaan van Benjamin Schiller en de 24 overige inwoners van het plaatsje Wingroden bijna aan het einde van de wereld, waar vroeger een grindafgraving voor leven zorgde.
Het plaatsje wordt bevolkt door de meest uiteenlopende typen mannen en door Anna, de vrouw van Georgie de krankzinnige Rus.
De geniale automonteur, de Pool Pjotr, heeft aan Ben alles geleerd wat hij weten moet over motoren, aandrijvingen en uitlaten. Ben hoopt ooit nog een ander leven te krijgen, een leven waar hij blij is met een mooie ochtend waarop de zon schijnt en er een lichte bries waait als hij in zijn opgeknapte Volkswagenbus op weg is naar Berlijn of Hamburg en misschien wel Afrika.

Maar van weggaan is voorlopig geen sprake nu Ben verantwoordelijk is voor zijn dementerende opa. Hij leeft zijn leven grotendeels in stil protest en grote ergernis en hij slijt zijn dagen in gezelschap van de oudere mannen in het dorp zoals daar zijn Kurt, Willi, Otto, Horst of Maslow, die met zijn energie en fantastische bedenksels probeert Wingroden terug op de kaart te zetten en Jojo die hopeloos verliefd is op Anna.
En dan is er nog Lena en onder haar invloed neemt Ben een beslissing, waarvan hij eerder niet heeft durven dromen. Hij ontdekt de betekenis van het begrip vrijheid. Nu hij het leven beter begrijpt is Ben bereid zijn eerder genomen besluit te herzien. Het inzicht dat hij als persoon de moeite waard gevonden wordt doet hem tevens beseffen dat hij de tijd heeft en kan wachten.

Rolf Lappert heeft een prachtig ingetogen roman geschreven over knellende familiebanden, over hunkeren naar geborgenheid, over het ontdekken van sexualiteit, over de betekenis van vriendschap en over de roep van vrijheid op weg naar volwassenheid.
Ik houd van de enigszins sinistere sfeer die bepalend is voor het verhaal en die ik me herinner uit zijn vorige roman ‘Naar huis zwemmen’.
Rolf Lappert verrast de lezer met zijn onderkoelde toon op een intensiteit, waarbij hij alle sentiment achterwege laat.
Welke acties Ben ook onderneemt- uit woede of uit teleurstelling en frustratie- steeds winnen begrip en sympathie het van veroordelen.

Voor jong en oud is het onmogelijk om Wingroden te passeren zonder een boek lang bij ‘Benjamin Schillings Droom’ stil te staan, waarbij Jan Bert Kanon verantwoordelijk is voor een fijne vertaling.